Παρακάτω απαντάμε σε διάφορες ερωτήσεις και προβληματισμούς που μπορεί να έχετε σε σχέση με τον βιγκανισμό και την υγεία.
Η σελίδα αυτή θα ενημερώνεται συχνά, οπότε παρακαλούμε όπως επιστρέψετε και αργότερα για να δείτε απαντήσεις σε περισσότερα θέματα.
Τελευταία ενημέρωση: 23 Ιουλίου 2023
Αν θέλετε να μας στείλετε κάποια απορία ή σχόλιο, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Αν έχετε άλλες απορίες για τον βιγκανισμό, παρακαλούμε όπως δείτε και τις παρακάτω σελίδες:
Βιγκανισμός & Περιβάλλον
Βιγκανισμός & Ηθική
Βιγκανισμός – Τρόπος Ζωής
Απαντήσεις σε Κριτικές κατά των Βίγκαν
Απαντήσεις σε Μιμίδια κατά του Βιγκανισμού
Δεν νομίζω ότι ο βιγκανισμός είναι υγιής, γιατί του λείπουν θρεπτικά συστατικά όπως ωμέγα-3, B12 και ψευδάργυρος.
Σύμφωνα με την ένωση διαιτολόγων και διατροφολόγων των ΗΠΑ (την μεγαλύτερη ένωση διατροφολόγων στον κόσμο), μια καλά σχεδιασμένη βίγκαν διατροφή είναι υγιεινή και κατάλληλη σε όλα τα στάδια ζωής, από παιδιά, έγκυες γυναίκες, μέχρι και αθλητές και έχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
https://www.andeal.org/vault/2440/web/JADA_VEG.pdf
Πρωτεΐνη σε βίγκαν φαγητά:
- όσπρια
- ξηροί καρποί
- μανιτάρια
- φαλάφελ
- σόγια
Σίδηρος σε βίγκαν φαγητά:
- φακές
- σπανάκι
- ρεβύθια
- βρώμη
- μαύρη σοκολάτα
- κάσιους
Ασβέστιο σε βίγκαν φαγητά:
- πράσινα λαχανικά
- σόγια
- φασόλια
- ξηροί καρποί
- δημητριακά
- φυτικά ροφήματα
Ωμέγα 3 λιπαρά σε βίγκαν φαγητά:
- λιναρόσπορος
- καρύδια
- βρώμη
- μπρόκολο
Βιταμίνη B12 σε βίγκαν φαγητά:
- δημητριακά
- φυτικά ροφήματα
- διατροφική μαγιά
Ψευδάργυρος σε βίγκαν φαγητά:
- δημητριακά
- όσπρια
Αν τρώω ζωικά προϊόντα με μέτρο, θα είμαι απόλυτα υγιής. Οπότε δεν χρειάζεται να γίνω βίγκαν.
Πράγματι, αν τρως λιγότερα ζωικά προϊόντα ενδέχεται να είσαι πιο υγιής.
Το μέτρο όμως πρέπει να ισχύει μόνο στα καλά πράγματα. Από τα πράγματα που δεν είναι καλά, όπως τα ζωικά προϊόντα, το τσιγάρο, τα ναρκωτικά και άλλα, όσο λιγότερα παίρνουμε τόσο το καλύτερο, άρα η τέλεια επιλογή είναι να μην παίρνουμε καθόλου.
Εξάλλου, ακόμα και με λιγότερα ζωικά προϊόντα, πάλι θα υπάρχουν πολλά ζώα που θα πρέπει να κακοποιηθούν.
Ξέρω πολλούς μη βίγκαν που είναι απόλυτα υγιείς.
Πράγματι μπορεί να υπάρχουν πολλοί μη βίγκαν που προσέχουν τη διατροφή τους και φαίνονται υγιείς. Υπάρχουν επίσης πολλοί βίγκαν που είναι υγιείς.
Το θέμα να δεις τον γενικό πληθυσμό και όχι συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Αρρώστιες που απειλούν τον άνθρωπο, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, η αθηροσκλήρωση, η οστεοπόρωση κ.ά. έχουν όλες συνδεθεί με την κατανάλωση ζωικών προϊόντων.
Μπορούμε να βρούμε και άτομα που κάπνιζαν μέχρι τα 90, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το κάπνισμα είναι υγιεινό.
Αν φάω βίγκαν φαγητό, αισθάνομαι πεινασμένος ή αδύναμος μετά από λίγο.
Προσπάθησε να συνδυάσεις τρόφιμα που έχουν σίδηρο με καρότα, κρεμμύδια, σκόρδο και άλλα τρόφιμα που έχουν βιταμίνη C, ώστε να αυξήσεις την απορρόφηση του σιδήρου.
Οι βίγκαν είναι αδύναμοι, κοκαλιάρηδες και φαίνονται μεγαλύτεροι σε ηλικία.
Αυτό είναι μια λογική πλάνη που ονομάζεται βεβιασμένη γενίκευση, όπου στην ουσία κάποιος βγάζει ένα αυθόρμητο συμπέρασμα χωρίς επαρκή στοιχεία.
Αδύναμος ή κοκαλιάρης είναι όποιος δεν τρέφεται αρκετά.
Μεγαλύτερος σε ηλικία μπορεί να φαίνεται κάποιος που έχει πολύ άγχος στη ζωή.
Μπορεί να έχεις δει κάποιους βίγκαν που να είναι έτσι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι περισσότεροι είναι έτσι.
Μπορείς να πας σε μια βίγκαν συγκέντρωση ή διαμαρτυρία και θα δεις ότι υπάρχουν άτομα κάθε ηλικιακής ομάδας και σωματικού τύπου.
Η σόγια είναι μεταλλαγμένη.
Η σόγια είναι ένα προϊόν από το οποίο φτιάχνονται πολλά υποκατάστατα ζωικών προϊόντων και τα ξεπερνάνε και σε ηθική και οικολογία και διατροφική αξία – ο κιμάς σόγιας αντικαθιστά το κρέας, το γάλα και το γιαούρτι σόγιας αντικαθιστούν τα ζωικά γαλακτοκομικά.
Έτσι λοιπόν, η σόγια είναι ο μεγάλος “εχθρός” της βιομηχανίας ζωικών προϊόντων.
Όπως η βιομηχανία ζωικών προϊόντων χρησιμοποιεί προπαγάνδα με διαφημίσεις όπου τα ζώα ζουν ευτυχισμένα σε μια πολύ πλατιά και καθαρή φάρμα για να μην χάσει πελατεία, έτσι σπέρνει και κακές φήμες για την σόγια.
Αλλά αν έχεις αμφιβολίες, μπορείς να αγοράσεις προϊόντα με πιστοποιημένη, μη μεταλλαγμένη σόγια.
Αλλά αν και πάλι έχεις αμφιβολίες, τότε δεν είσαι υποχρεωμένος να αγοράσεις σόγια. Το να είσαι βίγκαν δεν σημαίνει ότι πρέπει οπωσδήποτε να τρως σόγια. Μπορείς να αντικαταστήσεις τα ζωικά προϊόντα που έτρωγες με κάποιο άλλο φυτικό προϊόν.
Μπορείς αντί για κρέας να χρησιμοποιήσεις μανιτάρια, μελιτζάνα, φακές, ρεβύθια ή φασόλια.
Αντί για ζωικό γάλα μπορείς να χρησιμοποιήσεις γάλα από ρύζι, αμύγδαλα, βρώμη, φασόλια, κάστανα ή κάσιους.
Κάτι είχα διαβάσει για βίγκαν γονείς που δεν τάιζαν σωστά τα παιδιά τους και αυτά πέθαναν. Το να μεγαλώνεις το παιδί σου σαν βίγκαν είναι ανθυγιεινό και πλύση εγκεφάλου.
Τέτοιες περιπτώσεις τις καταδικάζουμε πρώτοι από όλους, γιατί φυσικά δεν εκπροσωπούν ούτε το βιγκανισμό, ούτε την κοινή λογική.
Όταν ένα βίγκαν ζευγάρι – στα τόσα ζευγάρια που υπάρχουν παγκοσμίως – δεν ανατρέψει σωστά το παιδί του, τότε θα φανεί παντού στα κανάλια ειδήσεων (τα οποία χρηματοδοτούνται με διαφημίσεις ζωικών προϊόντων).
Αλλά τι γίνεται με τους δεκάδες χιλιάδες γονείς που δεν είναι βίγκαν και δεν ανατρέφουν σωστά ή ακόμα και παρατάνε ή σκοτώνουν τα παιδιά τους;
Σύμφωνα με την ένωση διαιτολόγων και διατροφολόγων των ΗΠΑ, η βίγκαν διατροφή είναι υγιεινή και κατάλληλη σε όλα τα στάδια ζωής, από παιδιά, έγκυες γυναίκες, μέχρι και αθλητές.
Άρα οι αναφερόμενοι γονείς δεν έκαναν λάθος προτείνοντας μια βίγκαν διατροφή στο παιδί, αλλά έκαναν λάθος στον τρόπο που την εφάρμοσαν.
Μπορεί να θεωρείς ότι μια παμφαγική διατροφή είναι απόλυτα υγιεινή και όταν βλέπεις παιδιά υπέρβαρα ή με αρρώστιες, κατηγορείς τους γονείς που δεν εφάρμοσαν μια σωστή διατροφή και δεν κατηγορείς την παμφαγία ότι είναι ανθυγιεινή.
Έτσι και εμείς ξέρουμε ότι η βίγκαν διατροφή είναι απόλυτα υγιεινή, αλλά κάποιοι γονείς απλά δεν την εφάρμοσαν σωστά.
Το βρέφος δεν πέθανε από τη βίγκαν διατροφή, πέθανε από ασιτία.
Κάθε γονέας αναμένεται και υποχρεούται να πάρει κάποιες ηθικές αποφάσεις εκ μέρους των παιδιών του και να τα αποτρέψει από το να κάνουν κάποιο λάθος, πολλές φορές χωρίς να εξηγεί γιατί κάτι είναι λάθος, αφού το παιδί είναι πολύ νέο για να καταλάβει.
Έτσι και οι βίγκαν γονείς, σκεπτόμενοι τα παιδιά τους, αλλά και τα ζώα, παίρνουν κάποιες αποφάσεις για αυτά, μέχρι να μεγαλώσουν και να βγάλουν μόνοι τους κάποια συμπεράσματα και καλώς εχόντων των πραγμάτων, να ευχαριστήσουν αργότερα τους γονείς τους που δεν τα άφησαν να χρηματοδοτήσουν την κακοποίηση των ζώων, μόνο και μόνο για χάρη μιας περιττής γεύσης.
Η αθωότητα είναι κύριο χαρακτηριστικό των παιδιών. Αν τα παιδιά έβλεπαν τι περνάνε τα ζώα, θα ήταν άραγε εντάξει με το να τα φάνε αργότερα;
Η ανατροφή παιδιών που θα δείχνουν συμπόνια προς τα ζώα, δεν είναι πλύση εγκεφάλου, αλλά καθαρισμός ψυχής.
Υπάρχουν πολλοί πρώην βίγκαν (π.χ. Miley Cyrus, Anne Hathaway, Angelina Jolie κά) που σταμάτησαν το βιγκανισμό γιατί αισθάνονταν αδύναμοι και δεν μπορούσαν να πάρουν τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία.
Κάποιοι έχουν κάνει τον βιγκανισμό συνώνυμο της δίαιτας και της νηστείας και δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για την ηθική μας στάση απέναντι στα ζώα, το οποίο είναι το αληθινό νόημα του βιγκανισμού. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν πιστεύουμε ότι τα άτομα αυτά θεωρούνται βίγκαν, αλλά ότι απλά δοκίμασαν για λίγο μια βίγκαν διατροφή, ίσως επειδή είχαν ακούσει για τα θετικά αποτελέσματα που έχει στην υγεία μας.
Κάποιοι πρώην-βίγκαν μπορεί να είχαν ανέκαθεν προβλήματα υγείας, αλλά να τα είχαν παραμελήσει όσο ήταν βίγκαν.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, ενώ είναι πάντα καλό να ζητάς τη βοήθεια ενός ειδικού (όπως θα έκανες ακόμα και αν δεν ήσουν βίγκαν), αυτοί αποφάσισαν να πάρουν την υγεία στα χέρια τους και να φάνε ότι ήθελαν.
Σε περιπτώσεις όπως της Angelina Jolie για παράδειγμα, τα προβλήματα στην υγεία της προήλθαν λόγω της ανορεξίας που είχε. Όταν δεν τρως σχεδόν τίποτα, λογικό είναι να έχεις πρόβλημα.
Δεν φταίει ο βιγκανισμός γι’ αυτό.
Κάποιοι μπορεί να μην έτρωγαν σωστά. Να έτρωγαν πολύ λίγο ή πάρα πολύ, λόγω άλλων παραγόντων όπως το άγχος. Μπορεί να μην έκαναν σωστό συνδυασμό τροφών (να έτρωγαν π.χ. κάθε μέρα τα ίδια, σκέτα φαγητά) ή/και να έτρωγαν ανθιυγεινά φαγητά (junk food).
Δεν φταίει ο βιγκανισμός γι’ αυτό.
Κάποιοι πρώην-βίγκαν παρατάνε τον βιγκανισμό, γιατί “δεν είχαν τι να φάνε”. Αν όμως εξερευνήσεις τη βίγκαν κουζίνα (κάτι που δυστυχώς αρκετοί δεν κάνουν), θα δεις ότι υπάρχουν άπειρες γεύσεις τις οποίες αν δοκιμάσεις θα δεις ότι η βίγκαν διατροφή μόνο ανιαρή δεν είναι.
Μπορείς πολύ εύκολα να βρεις blog βίγκαν συνταγών στο Google ή να βρεις μια αντίστοιχη βίγκαν συνταγή για κάποιο γεύμα που θέλεις. Μπορείς π.χ. να ψάξεις για “βίγκαν πίτσα”, “βίγκαν μουσακάς”, “βίγκαν παστίτσιο”, “βίγκαν γύρος” κτλ.
Μερικές φορές μπορεί να είναι κάποιο ψυχολογικό θέμα, ίσως άγχος από πίεση από την κοινωνία ή κάποιο δύσπιστο μέρος του μυαλού τους να τους έλεγε ότι πρέπει να ξαναφάνε ζωικά προϊόντα γιατί είχαν διαβάσει πολλά άρθρα με την προπαγάνδα ζωικών προϊόντων και ίσως ήθελαν να τα πιστέψουν και να τα δικαιολογήσουν. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ένιωσαν πολύ καλύτερα από την στιγμή που έφαγαν κάποιο ζωικό παράγωγο. Κάτι τέτοιο δεν υποστηρίζεται επιστημονικά. Αντιθέτως, αυτό είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο που λέγεται “πλασέμπο”. Στο φαινόμενο αυτό οι άνθρωποι νιώθουν ότι η υγεία τους βελτιώνεται αφού έλαβαν μια θεραπεία, η οποία όμως ήταν ψεύτικη ή ανύπαρκτη. Αυτό συμβαίνει γιατί είχαν από πριν την πίστη (και την θέληση) ότι αυτή η ψεύτικη θεραπεία θα δούλευε και έτσι ο εγκέφαλός τους παράγει μια υποκειμενική αντίληψη θεραπευτικού αποτελέσματος.
Ειδικά για αυτούς που δεν νοιάζονταν για τα ζώα και βάζουν την πολυτέλειά τους πάνω από οποιαδήποτε λογική και ηθική, που θέλουν τα πάντα και δεν είναι ευχαριστημένοι με τίποτα, μπορεί να ήθελαν να “ξεσκάσουν” και να κάνουν αυτήν την “αμαρτία” για να φύγει ένα βάρος από πάνω τους και να νιώσουν καλύτερα, όπως π.χ. υπάρχουν “cheat days” για υπέρβαρα άτομα που είναι σε δίαιτα, αλλά μια στο τόσο ξανατρώνε πολλά γλυκά, ή άτομα που προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα, αλλά καπνίζουν μια στο τόσο, ή αλκοολικοί που ενώ προσπαθούν να κόψουν το μεθύσι, συνεχίζουν να πίνουν μια στο τόσο, ή όπως κάνουν ζευγάρια που απατούνε τους συντρόφους τους για να αισθάνονται “ελεύθερα πνεύματα”, ενώ έχουν δώσει ιερούς όρκους γάμου υπό το βλέμμα του Θεού.
Όπως τα παραπάνω, έτσι και η κρεατοφαγία είναι ένα εθιστικό ναρκωτικό. Το ότι υπάρχουν άτομα που υπέκυψαν στα καπρίτσια τους, δεν σημαίνει ότι τα καπρίτσια αυτά είναι υγιεινά ή ηθικά δικαιολογημένα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις προτείνουμε να γίνετε μέλος σε βίγκαν ομάδες, να κάνετε φιλίες με βίγκαν και να μοιράζεστε πληροφορίες, ώστε να μην αισθάνεστε μόνος σε αυτό το ταξίδι.
Σε πολλές περιπτώσεις το άτομο που παρατάει το βιγκανισμό φυσικά και λέει ότι το έκανε για λόγους υγείας και παριστάνει έτσι το θύμα, ώστε να κάνει τον κόσμο να τον συμπονευτεί και να τον στηρίξει, ώστε να αποπροσανατολίσει έτσι την προσοχή από τα πραγματικά θύματα, που είναι τα ζώα.
Αν όμως το άτομο αυτό ενδιαφερόταν πράγματι για τα ζώα, θα είχε επισκεφτεί κάποιον διατροφολόγο για να βρει ένα τρόπο να παραμείνει βίγκαν.
Με την πάροδο του χρόνου είναι φυσικό να αλλάζουν οι απαιτήσεις του σώματός μας. Περνάμε από ασθένειες, το κλίμα αλλάζει, οι γυναίκες μπορεί να μείνουν έγκυες, αθλούμαστε, γερνάμε. Έτσι μπορεί κάποιο πλάνο διατροφής που ακολουθούσαμε σε κάποια φάση της ζωής μας, να μην μας καλύπτει σε κάποια άλλη φάση.
Όπως λοιπόν ένας μη-βίγκαν θα άλλαζε κάποια τρόφιμα στη διατροφή του, έτσι και ένας βίγκαν μπορεί να κάνει το ίδιο.
Το ότι κάποιος είναι παμφάγος, δεν σημαίνει ότι τρέφεται υγιεινά και ότι παίρνει σίγουρα όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Πως γίνεται να υπάρχουν τόσοι διατροφολόγοι που έχουν δουλειά και να υπάρχουν εταιρείες με συμπληρώματα διατροφής που έχουν χρήματα να βάζουν διαφημίσεις στο Μετρό; Σίγουρα δεν βγάζουν τα κέρδη τους από μερικούς βίγκαν.
Επίσης, τι γίνεται με όλους αυτούς τους πρώην κρεατοφάγους που αισθάνθηκαν καλύτερα αφότου έγιναν βίγκαν;
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι υπάρχει μια υποκριτική αντιμετώπιση του βιγκανισμού, γιατί:
- όταν κάποιοι βίγκαν λένε ότι έχουν πρόβλημα υγείας, ο κόσμος καταλήγει άμεσα στο συμπέρασμα ότι ο βιγκανισμός είναι ανθυγιεινός, αλλά
- όταν δεκάδες χιλιάδες μη-βίγκαν έχουν πρόβλημα υγείας και υποφέρουν/πεθαίνουν από αρρώστιες, τότε ο κόσμος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν πρόσεχαν την υγεία τους – γιατί όμως να μην πούνε και για τον βίγκαν ότι μπορεί και αυτός από τεμπελιά να είχε παραμελήσει την υγεία του;
Αυτό ονομάζεται “δύο μέτρα και δύο σταθμά“.
Βρήκα έρευνες στο διαδίκτυο που καταρρίπτουν όλα όσα λένε οι βίγκαν.
Στο διαδίκτυο μπορεί να υπάρχουν πολλές έρευνες, από διάφορες χρονικές περιόδους, χρηματοδοτούμενες από βιομηχανίες με διάφορα συμφέροντα, με διάφορα δείγματα ατόμων (μικρά ή μεγάλα) που κράτησαν διαφορετικά χρονικά διαστήματα και οι οποίες μπορεί να αποδείξουν το οτιδήποτε. Δηλαδή άλλες έρευνες πιο αξιόπιστες και άλλες λιγότερο αξιόπιστες.
Εφόσον υπάρχουν πολλά βίγκαν άτομα (μέσα σε αυτά και αθλητές) που έχουν αποδείξει ότι η βίγκαν διατροφή μπορεί να δουλέψει για όλους, αν σκεφτούμε τα θετικά που έχει η βίγκαν διατροφή στην προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων, τότε σίγουρα αξίζει να δοκιμάσουμε.
Μπορείτε να κάνετε τη δική σας δοκιμή με τη βίγκαν διατροφή και να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα.
Είμαστε στη διάθεσή σας να σας βοηθήσουμε για ότι μπορεί να χρειαστείτε.